Evolucija organske poljoprivrede

Organska poljoprivreda je najbrže rastući prehrambeni sektor na svetu a u poslednjih 10 godina tržište organskih proizvoda je povećano tri puta.

Organska proizvodnja je praksa, a i nauka, koja je utemeljena na čvrstim naučnim i praktičnim dokazima. O organskoj proizvodnji se najčešće misli samo kao o proizvodnji zdrave hrane bez upotrebe hemikalija i pestcida ili o povratku na poljoprivredu i proizvodnju kojom su se bavili naši pradedovi.

Premda ovo razumevanje organske poljoprivrede jeste tačno, isto je bitno razumeti da je organska proizvodnja i poljoprivreda i savremen način poljoprivredne proizvodnje koji ima za cilj da uspostavi novi i održivi odnos i razumevanje između čoveka i prirode.

Istorijat organske poljoprivrede, naučni radovi i istraživanja ali i buđenje svesti kod ljudi o važnosti suživota čoveka i prirode, najbolje pokazuje da je organska poljoprivreda praksa i nauka.

Kratak pregled istorije organske poljoprivrede

1924 - Rudolf Štajner je postavio temelje bio-dinamičke poljoprivrede na predavanju Duhovni temelji za obnovu poljoprivrede

1928 - Osnovano udruženje "Demeter" i postavljeni su standardi za sertifikaciju

1930 - Hans Miler je postavio osnove organsko-biološke poljoprivrede

1935 - Mokiči Okada pokreće prirodnu poljoprivredu u Japanu

1940 - Ser Albert Hauard je objavio "Poljoprivredni testament" u kojem su navedene osnove i pravac organske poljoprivrede (poseban akcenat je stavljen na metod kompostiranja)

1942 - Džerom I Rodejl je pokrenuo prvi časopis o organskoj proizvodnji i baštovanstvu

1943 - U Velikoj Britaniji je osnovan pokret organskih proizvođača "Živa zemlja" (The Living Soil)

1946 - Osniva se organizacija "Udruženje za zemljište" (Soil Association) u Velikoj Britaniji (Živa zemlja i Udruženje za zemljište su dale osnovu britanske škole organske proizvodnje)

1962 - Poznata naučnica i prirodnjak Relčel Karson je objavila knjigu "Tiho proleće" (Silent Spring) koja je imala ključnu ulogu u zabrani DDT u SAD-u

1970 - Vilijam Albreht je dao definiciju organske poljoprivrede u kojoj se uvodi ekološki princip

1972 - Osnivana je organizacija IFOAM - Međunarodna federacija pokreta za organsku proizvodnju

1973 - U Švajcarskoj je osnovan Institut za istraživanje organske poljoprivrede (FiBL)

1979 - U Kaliforniji su doneti pravni propisi o organskoj proizvodnji i počela je privatna sertifikacije organske proizvodnje

1980 - IFOAM donosi bazične standarde i regulative vezane za sertifikaciju u organskoj poljoprivredi

1985 - Lansiran državni logo za organske proizvode AB (Agriculture Biologique) u Francuskoj

1990 - Donet zakon o organskoj poljoprivred u SAD-u; Osnovan prvi sajam organskih proizvoda BIOFAH (BIOFACH) u Nemačkoj

1991 - EU donosi regulativu o organskoj proizvodnji (No. 2092/91, revidirana 1999, 834/2007 i 889/2008)

1999 - Donet je Codex Alimentarius (FAO/WHO)

2000 - Uspostavljeni japanski standardi za poljoprivredno-prehrambene proizvode biljnog porekla

2001 - Pojavala se bolest “Ludih krava” (BSE)

2002 - Naknadno doneta regulative No. 2078/92 u EU

2004 - Objavljen je Evropski akcioni plan za organsku poljoprivredu

Organska poljoprivreda u Srbiji

U Srbiji je 1990 godine nevladina organizacija Terra okupila proizvođače i tehničko i akademsko osoblje koje je uključeno u proizvodnju organske hrane.

Danas, postoji nacionalna asocijacija koja objedinjuje učesnike i sistematski i kontinuirano radi na razvoju i promociji organske poljoprivrede i Nacionalni akcioni plan za razvoj organske proizvodnje 2013-2017 i Zakon o organskoj proizvodnji (”Službeni glasnik RS”, broj 30/10 od 7.5.2010. god.), koji je stupio na snagu 1.01.2011. godine. Ovi zakonom i drugim podzakonskim aktima se regulišu sva pitanja koja se odnose na organsku proizvodnju, kontrolu i sertifikaciju, preradu, skladištenje, transport, promet i obeležavanje organskih proizvoda.

Zakon o organskoj proizvodnji i organskim proizvodima

Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje (Službeni glasnik RS, br. 48/11)

Pravilnik o izmenama i dopunama pravilnika o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje (Službeni glasnik RS, br. 40/12)